De zomer is voor veel Nederlanders het favoriete seizoen om buiten actief te zijn. We gaan massaal naar buiten om te klussen in de tuin, barbecueën met familie of een dagje naar het strand. Maar deze verhoogde activiteit leidt elk jaar opnieuw tot een piek aan kleine letsels. Van schaafwonden en snijwonden tot lichte brandwonden of insectenbeten: huisartsenposten maken in de zomermaanden overuren vanwege deze vaak niet-spoedeisende hulpvragen.
In veel gevallen is een bezoek aan de huisartsenpost helemaal niet nodig. Met de juiste kennis en een goed uitgeruste EHBO-kit kunnen veel van deze alledaagse verwondingen eenvoudig thuis behandeld worden. Dat bespaart je tijd, voorkomt onnodige drukte bij zorgverleners én draagt bij aan een meer veerkrachtige zorg.
Zorg in de zomer onder druk
Verschillende huisartsenposten slaan al jaren alarm over de drukte tijdens de zomermaanden. Vooral tijdens weekenden en op zonnige dagen neemt het aantal telefoontjes en consulten toe. Veel van deze hulpvragen gaan over kleine ongelukjes die ontstaan bij vakantieactiviteiten, buitensport of klussen rondom het huis.
De uitdaging is dat zorgpersoneel in de zomer zelf vaak ook met vakantie is. Daardoor is de bezetting lager, terwijl de zorgvraag toeneemt. Dat resulteert in langere wachttijden en soms zelfs het uitstellen van zorg voor mensen die het echt nodig hebben. Zelfzorg kan in die context een waardevol alternatief zijn.
Wat kun je zelf doen bij kleine letsels?
Zelfzorg begint bij voorbereiding. Zorg ervoor dat je thuis altijd een goed gevulde EHBO-kit hebt. Deze moet in elk geval bevatten:
- Pleisters in verschillende maten
- Steriele gaasjes en verbandmiddelen
- Ontsmettingsmiddel (bijvoorbeeld jodium of chloorhexidine)
- Pincet voor splinters of teken
- Schaar, handschoenen en tape
- Een thermometer
- En natuurlijk: een goede wondzalf
Wees niet bang om je EHBO-kit aan te vullen met producten die passen bij jouw situatie. Heb je jonge kinderen? Denk dan aan kinderpleisters, een koortsthermometer en verkoelende gel voor insectenbeten.
Daarnaast is het handig om basale EHBO-kennis paraat te hebben. Online zijn er tal van gratis cursussen en video’s te vinden die je uitleggen hoe je moet handelen bij bijvoorbeeld een snijwond of brandwond. Door dit vooraf te oefenen, weet je beter wat te doen in het moment suprême.
De rol van de juiste wondzalf
Een vaak vergeten, maar cruciaal onderdeel van je EHBO-uitrusting is een goede wondzalf. De beste wondzalf ondersteunt het natuurlijke genezingsproces, beschermt tegen infecties en voorkomt uitdroging van de huid. Zeker in de zomer is dit belangrijk, omdat bacteriën sneller kunnen toeslaan bij warm, vochtig weer.
Let erop dat niet elke zalf geschikt is voor elk type wond. Voor brandwonden is een andere formule nodig dan voor schaafwonden of gesprongen huid. Transparante pleister sprays kunnen ook handig zijn voor bewegende lichaamsdelen, zoals knieën of ellebogen.
Verantwoordelijkheid delen in de keten
Door kleine letsels zelf te behandelen, neem je als consument een stukje verantwoordelijkheid over in de zorgketen. Dat betekent natuurlijk niet dat je ernstige verwondingen moet negeren. Maar juist door onderscheid te maken tussen wat je zelf kunt behandelen en wanneer professionele hulp nodig is, maak je ruimte voor spoedzorg waar dat écht nodig is.