In de twintig focusgebieden van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV) kunnen tussen 36.900 en 44.000 extra woningen worden gerealiseerd door bestaand vastgoed beter te benutten. Dat blijkt uit het onderzoek Versterken met Verdichten van adviesbureau Stec Groep, uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening. Het onderzoek biedt concrete strategieën om de woningbouwopgave te versnellen en tegelijk de leefbaarheid in kwetsbare wijken te verbeteren.
Drie strategieën voor verdichting
Het rapport onderscheidt drie hoofdstrategieën om extra woningen toe te voegen binnen de bestaande stedelijke omgeving.
- Optoppen van bestaande appartementen
Door het toevoegen van extra verdiepingen op bestaande flats – veelal naoorlogse gebouwen met platte daken – kunnen naar schatting 14.700 extra woningen worden gerealiseerd. Stadsdelen zoals Rotterdam-Zuid en Amsterdam Zuidoost gelden als kansrijke voorbeelden.
- Transformatie en optoppen van commercieel vastgoed
Het ombouwen van leegstaande kantoren en winkels, eventueel in combinatie met optoppen, biedt ruimte voor circa 14.500 extra woningen. De exacte aantallen hangen af van de lokale situatie. Met name Amsterdam Zuidoost kent veel herontwikkelingspotentieel.
- Splitsen van bestaande grondgebonden woningen
In wijken zoals Eindhoven Woensel-Zuid, Lelystad-Oost en Roosendaal-Ring kunnen circa 5.600 woningen worden toegevoegd door bestaande woningen te splitsen. Deze maatregel is vooral toepasbaar in gebieden met veel ruime eengezinswoningen.
Ook in de regio Utrecht worden mogelijkheden onderzocht om bestaande gebouwen slimmer in te zetten. Bij de herontwikkeling van vastgoed is een zorgvuldige voorbereiding noodzakelijk. In dat kader speelt een efficiënte aanpak van
woningontruiming Utrecht een belangrijke rol, bijvoorbeeld bij het vrijmaken van panden voor renovatie of herbestemming.
Concrete afspraken tijdens de Woontop
Tijdens de Woontop op 11 december 2024 in Nieuwegein zijn concrete afspraken gemaakt over het versnellen van woningbouw in de NPLV-gebieden. In de periode 2025-2029 worden 40.000 woningen versneld gebouwd, aangevuld met 10.000 extra woningen bovenop de bestaande plannen.
Minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting benadrukte tijdens die bijeenkomst het belang van daadkrachtige samenwerking:
“De komende periode blijven we nauw samenwerken en hakken we knopen door om sneller uit de wooncrisis te komen. Het uitgangspunt hierbij: het kan wél.”
Jan Hamming, burgemeester van Zaanstad en vertegenwoordiger van de NPLV-gemeenten, voegde toe:
“Bouwen in dichtbevolkte gebieden binnen het NPLV vraagt meer dan elders. Het kost meer, maar levert ook hogere maatschappelijke waarde op.”
Impact op leefbaarheid en veiligheid
De voorgestelde verdichtingsstrategieën leveren niet alleen woningen op, maar dragen ook bij aan een betere sociale mix, meer economische kansen en een veiliger woonomgeving. Daarmee sluiten ze aan bij de brede doelstellingen van het NPLV: het structureel verbeteren van leefbaarheid en veiligheid in kwetsbare wijken.
Over het onderzoek
Het rapport Versterken met Verdichten is op 7 mei 2025 gepubliceerd en bevat een gedetailleerde analyse van de woningbouwpotentie in alle twintig NPLV-gebieden. De studie is beschikbaar via de
website van Volkshuisvesting Nederland.