Ondernemers hebben dringend behoefte aan nieuwe financieringsbronnen

Ruim één op de tien ondernemers heeft nu of het komend halfjaar financiering of een lening nodig. De ondernemers willen het geld vooral besteden aan de aanschaf van machines, bedrijfsmiddelen en inventaris of aan verbetering of verandering van huisvesting. Dit blijkt uit het KVK-onderzoek ‘Ondernemen in 2024’, een representatief onderzoek onder bijna 2.000 zzp- en mkb-ondernemers.

Naast investeringen heeft een ondernemer vaak ook gewoon extra financiële ruimte nodig. Bijna één op de vijf ondernemers die aangeven een lening of financiering nodig te hebben, willen die inzetten voor de herfinanciering van schulden. In de horeca is dat zelfs bijna de helft. Ook werkkapitaal, de start van een nieuw bedrijf en de opvang van slechte bedrijfsresultaten zijn redenen voor het aantrekken van extra kapitaal.

Mkb-ondernemers zoeken tweemaal zo vaak financiering als zzp’ers (17% versus 9%). Over het algemeen geldt dat hoe groter het bedrijf is, hoe groter ook de financieringsbehoefte: van de mkb’ers met 2 tot 9 werkzame personen zoekt één op de zes extra geld, bij 10 of meer werkzame personen gaat het zelfs om een kwart van de ondernemingen.

Moeilijk
Drie op de vijf ondernemers met een financieringsbehoefte verwachten dat het moeilijk wordt een lening of financiering te krijgen. Ook hier is het verschil tussen mkb en zzp groot, mkb’ers die een lening nodig hebben zijn een stuk positiever dan zzp’ers. Ruim een derde van hen verwacht dat een passende lening moeilijk te krijgen is, bij de zzp’ers is dat bijna dubbel zoveel.

Ze geven er verschillende redenen voor. “Geld lenen bij een bank is haast onmogelijk, dus kom je uit bij investeerders”, zegt één van de respondenten, een ondernemer in de detailhandel. Zijn zaak bestaat vijf jaar, hij heeft vijf medewerkers en zit in de groeifase. Een ander, al sinds 1996 ondernemer in de zakelijke dienstverlening, 10 medewerkers en ook in de groeifase, vult aan: “Bijna niemand wil een mkb-bedrijf financieren, tenzij je 10% rente of meer betaalt.” Een kleine ondernemer geeft aan dat hij ook een kleiner netwerk van investeerders heeft en dat banken geen risico nemen.

Bijna de helft van de ondernemers die financiering zoeken, verwacht desondanks naar de bank te gaan. Voor zzp’ers is het probleem groter dan voor mkb-bedrijven, banken durven de risico’s daar nog minder aan. Zij worden daardoor onbedoeld ‘klein gehouden’. Banken geven aan dat ze ondernemers moeten beschermen tegen schulden die ze niet kunnen dragen én dat ze verantwoordelijk moeten omgaan met het hen toevertrouwde spaargeld. Soms ligt daarom een andere vorm van financiering meer voor de hand, geven zij aan.

Rodrique Engering, lid van de Raad van Bestuur van KVK: “Als KVK begrijpen we de frustratie van ondernemers enorm goed. Anderzijds zien we ook de spagaat van de banken, zij hebben hun eigen risicoafweging te maken.”

Familie en vrienden
Als uitwijkmogelijkheid voor financiering worden investeerders, een donatiesysteem via familie en vrienden of crowdfunding, of factoring genoemd. Dat laatste houdt in dat een zogenoemdefactoringmaatschappij je factuur overneemt, direct aan jou uitbetaalt en soms ook het debiteurenbeheer tegen betaling overneemt. Een op de vijf ondernemers verwacht aan te kloppen bij familie, vrienden en kennissen, en ook één op de vijf bij een lease- of factoringmaatschappij. Zzp’ers verwachten vaker dan mkb’ers bij familie, vrienden of kennissen aan te kloppen (25% versus 13%) of gebruik te maken van crowdfunding (9% versus 2%).

Slechts één op de acht ondernemers denkt dat het relatief gemakkelijk zal zijn een lening te krijgen. Een ondernemer zegt daarover: “Ons bedrijf is gezond en voldoet aan alle aflossingsverplichtingen. Een herfinanciering zal geen enkel probleem zijn. Er is momenteel alleen een lening voor vastgoed.” Een ander: “Makkelijk, maar wel relatief duur.”

FinancieringsGids
Over de behoefte aan nieuwe financieringsbronnen voor ondernemers zegt Engering: “We zien de marktdynamiek en proberen daar samen met banken en andere organisaties wat aan te doen. Het Nederlandse mkb is goed voor twee derde van de toegevoegde waarde en driekwart van de werkgelegenheid in de Nederlandse economie. Voor hen én voor ambitieuze zzp’ers is het vinden van de juiste financiering cruciaal. Sinds kort bestaat er voor ondernemers die tot een miljoen euro financiering zoeken de FinancieringsGids, een online tool die de ondernemer met gerichte vragen helpt om de beste optie te vinden. De tool geeft eenvoudiger en sneller toegang tot financiering en daardoor kunnen ondernemers eerder en beter investeren in groei, maar ook in innovaties en verduurzaming. Dus, van harte aanbevolen!”

De gids wordt uitgevoerd door KVK, in samenwerking met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, de Nederlandse Vereniging van Banken, Stichting MKB Financiering en het ministerie van Economische Zaken.