- ABN AMRO verwacht voor de meeste sectoren herstel in 2024, dat in 2025 verder doorzet
- Bedrijven kampen met structureel tekort aan arbeidskrachten, mede door vergrijzing
- Inzetten op welzijn medewerkers kan helpen productiviteit te verhogen en personeel te werven
Structurele arbeidstekorten remmen economische groei
De meeste sectoren laten na een lastig 2023 dit jaar een bescheiden herstel zien. Naar verwachting zal deze trend zich in 2025 verder voortzetten. Zo neemt in de industrie de vraag voor het eerst sinds 2022 toe en kan de sector in 2024 (+1,5 procent) en 2025 (+6 procent) groei tegemoetzien. Ook de TMT-sector (+3 procent) en de transportsector (+2 procent) zitten dit jaar in de lift. Hoewel sprake is van een langzaam economisch herstel, is dit niet bij alle sectoren terug te zien. Zo ligt voor de agrarische sector (-3 procent) en de bouw (0 procent) in 2025 geen groei in het verschiet. Ondanks het feit dat de economie sinds eind 2022 nauwelijks is gegroeid, blijft de arbeidsmarkt zeer krap. Deze structurele krapte is in bijna alle sectoren nog altijd de grootste belemmering voor groei, concludeert ABN AMRO in de Sectorprognoses 2024-2025 die vandaag wordt gepubliceerd.
Vergrijzing in de transportsector meest zorgwekkend
Door de vergrijzing, die in 2040 een piek bereikt, blijven deze personeelstekorten verder groeien. In verschillende sectoren gaat de komende jaren een aanzienlijk deel van de medewerkers met pensioen. De transportsector staat voor de grootste uitdaging: meer dan drie op de tien medewerkers (31 procent) in deze sector is 55 jaar of ouder, terwijl dit in de gehele Nederlandse economie gemiddeld 23 procent is. Dit is zorgwekkend, aangezien bijna de helft van de werkgevers in de transportsector nu al met een tekort aan arbeidskrachten kampt. Ook in de vastgoedsector, de industrie, de agrarische en foodsector is het personeelsbestand relatief grijs. Bijna een derde van de bedrijven in deze sectoren heeft nu al te maken met personeelstekorten. De vrijetijdssector heeft daarentegen het kleinste aandeel 55-plussers van alle sectoren. Voor deze sector ligt de uitdaging juist bij het hoge verloop van jongeren; 57 procent van de werknemers is tussen 15 en 25 jaar.
Sleutel tot groei ligt bij vergroten welzijn van werknemers
ABN AMRO benadrukt dat in de huidige gespannen arbeidsmarkt investeren in het welzijn van medewerkers cruciaal is. Dat kan niet alleen helpen bij het werven van nieuw personeel, maar ook bij het verhogen van de productiviteit. In de meeste sectoren is het welzijn van medewerkers de afgelopen jaren verbeterd, blijkt uit de Sectorale Welzijnsmonitor van ABN AMRO. Ondernemers hebben met name ingezet op persoonlijke ontwikkeling en een betere balans tussen werk en privé. Zo is de werkdruk afgenomen en ervaren minder Nederlanders hun werk als teveel of te zwaar. Daarnaast bieden meer werkgevers hun personeel inspraak in werktijden. “Het is positief dat het aantal bedrijven dat investeert in het welzijn van hun personeel groeit. Door meer aandacht te besteden aan de ontwikkeling van medewerkers ontstaat ruimte voor innovatie, waardoor ook de arbeidsproductiviteit kan groeien, blijkt uit onze jaarlijkse Sectorale Welzijnsmonitor. De bouwsector valt hierbij positief op, met meer baanzekerheid, minder fysieke belasting en flexibele werktijden. Bedrijven in andere sectoren kunnen hieraan een voorbeeld nemen”, zegt Albert Jan Swart, sectoreconoom Industrie, Transport en Logistiek van ABN AMRO. “Meer werkgeluk leidt tot hogere productiviteit en lager verzuim. De productiviteit kan vooral verhoogd worden bij complexe taken, die door toenemende automatisering en gebruik van technologie steeds vaker voorkomen. Een verbetering van de productiviteit is dus cruciaal in onze kennisintensieve, hoogtechnologische economie.”
Het hele rapport is
hier te lezen.